Πριν από λίγες ημέρες επισκέφτηκα το Όσλο της Νορβηγίας για επαγγελματικούς κυρίως λόγους.
Οι πληροφορίες που είχα για την χώρα προέρχονταν κυρίως από φίλους που είχαν πρόσφατα μετακομίσει εκεί αναζητώντας επαγγελματικές ευκαιρίες. Γνώριζα λοιπόν εκ των προτέρων ότι πρόκειται για μία πλούσια χώρα, με μεγάλη γεωγραφική έκταση (οι Νορβηγοί λένε ότι αν γυρίσεις την Νορβηγία ανάποδα θα φτάσει μέχρι την Ιταλία), λίγο σχετικά πληθυσμό (περίπου 5 εκατομμύρια κάτοικοι σε όλη την χώρα, 500.000 κάτοικοι στην πρωτεύουσα), ιδιαίτερα αραιοκατοικημένη.
Το πρώτο πράγμα που αντιλαμβάνεται όποιος επισκεφθεί την Νορβηγία είναι ότι το Νορβηγικό κράτος είναι ο ορισμός αυτού που λέμε ” το κράτος στην υπηρεσία του πολίτη” παρέχοντας στους πολίτες τα πάντα ώστε να ζουν μία ποιοτική ζωή. Τεράστια πεζοδρόμια, θερμαινόμενα για να μην πιάνουν πάγο τον χειμώνα, μεγάλα πάρκα και πλατείες παντού, άνετοι δρόμοι, ηλεκτρικά αυτοκίνητα επιδοτούμενα από το κράτος κτλ. Η βασική όμως “έννοια” του κράτους είναι τα παιδιά. Ενδεικτικά αναφέρω ότι ο νόμος υποχρεώνει να υπάρχουν παιδικές χαρές σε κάθε συγκρότημα πολυκατοικιών, η ιατρική και οδοντιατρική φροντίδα των παιδιών είναι δωρεάν (τα παιδιά έχουν προγραμματισμένα ραντεβού με τον οδοντίατρο από την ώρα που γεννιούνται και μέχρι να γίνουν 18 χρονών), υπάρχουν παιδικοί σταθμοί πολύ προσεγμένοι, σαν να έχουν βγει από σελίδες παραμυθιού, δίνεται οικονομική ενίσχυση για κάθε παιδί μιας οικογένειας ανεξαρτήτου εισοδήματος των γονιών (ιδιαίτερη βοήθεια δίνεται στις μονογονεικές οικογένειες), δίνεται επίδομα ενοικίου σε κάθε οικογένεια στην οποία μόνο ο ένας από τους δύο γονείς έχει μόνιμη εργασία κτλ.
Λόγω της μεγάλης βοήθειας του κράτους στις οικογένειες με παιδιά, οι Νορβηγοί γίνονται γονείς σε πολύ μικρή ηλικία. Είναι χαρακτηριστική η εικόνα πολύ νεαρών αντρών ή γυναικών να κυκλοφορούν με βρεφικά καροτσάκια στους δρόμους. Είναι η δημιουργία οικογένειας τόσο μέσα στην κουλτούρα τους που αντίθετα με την Ελλάδα για παράδειγμα που σε μία πρώτη συνάντηση ρωτάς και ερωτάσαι για το ” Τί δουλειά κάνεις” στην Νορβηγία προσδιορίζεσαι από το ” Πόσα παιδιά έχεις”, που είναι και η πρώτη ερώτηση που σου κάνουν όταν γνωρίζεις κάποιον.
Η Νορβηγία ήταν ένα πολύ φτωχό κράτος (το φτωχότερο στην Σκανδιναβία) μέχρι το 1969 οπότε και ανακάλυψαν πετρέλαιο στην Βόρεια Θάλασσα. Η σωστή διαχείριση των πλούσιων πόρων, οι σωστές επενδύσεις και η κουλτούρα των Νορβηγών (οι “μίζες” δεν είναι μέσα στην φιλοσοφία τους) οδήγησαν την χώρα στην κορυφή της λίστας με τις πλουσιότερες χώρες στον κόσμο.
Η πρωτεύουσα της Νορβηγίας , το Όσλο, θεωρείται μία από τις πιο ακριβές πρωτεύουσες παγκοσμίως και αποτελεί την έδρα για περίπου 1.000 από τις μεγαλύτερες ναυτιλιακές εταιρίες. Ο πληθυσμός του Όσλο (περίπου 1.500.000 εκατ. κάτοικοι στο Όσλο και στις γύρω περιοχές) αυξάνει κάθε χρόνο με ρυθμούς ρεκόρ -περίπου 2%. Η πόλη είναι ξεκάθαρα πολυπολιτισμική θυμίζοντας έντονα Λονδίνο. Περίπου το 30% του πληθυσμού είναι μετανάστες, ποσοστό διαρκώς αυξανόμενο λόγω της οικονομικής ανάπτυξης της πόλης. Υπάρχουν και αρκετοί Έλληνες μετανάστες στην Νορβηγία .Σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Νορβηγίας το 2014, υπάρχουν 1.776 Έλληνες στην Νορβηγία ενώ το 2009 ήταν στην Νορβηγία μόνο 714 συμπατριώτες μας.
Η Νορβηγία είναι μία χώρα ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα για τις ελληνικές εξαγωγές και αυτός είναι και ο λόγος που γράφεται αυτό το άρθρο. Μπορεί πληθυσμιακά να μην ακούγεται ενδιαφέρουσα αγορά (σίγουρα δεν είναι Κίνα ούτε καν Γερμανία) είναι όμως μία χώρα όπου οι καταναλωτές έχουν μεγάλη οικονομική άνεση. Μιλώντας με Νορβηγούς, μου είπαν χαρακτηριστικά ότι στην Νορβηγία τα χρήματα δεν είναι ποτέ το πρόβλημα γιατί όλοι έχουν χρήματα! Οι Νορβηγοί καταναλωτές ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για την ποιότητα (πολύ απλά γιατί μπορούν να την έχουν) ενώ έντονη και διαρκώς αυξητική είναι η τάση προς την υγιεινή διατροφή(χρυσή ευκαιρία για εμάς η προβολή της μεσογειακής διατροφής) και προς τα φυσικά καλλυντικά! Σχετικά με την Ελλάδα, σχεδόν όλοι οι Νορβηγοί έχουν έρθει ως τουρίστες στην χώρα μας και μάλιστα τουλάχιστον μία φορά. Αγαπούν την Ελλάδα για τις φυσικές της ομορφιές, για την φιλοξενία της και για τα ΝΟΣΤΙΜΑ ΦΑΓΗΤΑ της! Παρά όμως την αγάπη τους για την Ελλάδα , τα ελληνικά προϊόντα που βρίσκεις στην Νορβηγία είναι ελάχιστα.
Μετά από επίσκεψη σε πέντε από τις μεγαλύτερες Νορβηγικές αλυσίδες καταστημάτων τροφίμων (www.ica.no, www.meny.no, www.coop.no, <astyle=”color:#FFA787;” href=”http://www.rema1000.no/”>www.rema1000.no, www.norgesgruppen.no) τα προϊόντα όπως ελαιόλαδο, ελιές, μέλι κτλ. προέρχονται κυρίως από την Ιταλία, την Ισπανία και την Τουρκία. Δύο ελληνικές μάρκες βρήκα σε όλα τα παραπάνω σουπερ μάρκετ: Gaia και Iliada (πιθανόν να υπάρχουν και άλλες αλλά δεν βρήκα προϊόντα τους στα ράφια την ημέρα της επίσκεψής μου).Η πιο δημοφιλής συσκευασία στα ράφια για το ελαιόλαδο ήταν το μισό λίτρο και η λιανική τιμή (κατά μέσο όρο) ήταν περίπου 15 Ευρώ.
Πέρα από τις μεγάλες αλυσίδες σουπερ μάρκετ, στην Νορβηγία υπάρχουν και αρκετά μικρά μαγαζάκια (κάτι σαν μπακάλικα) τα οποία είναι ανοιχτά 7 ημέρες την εβδομάδα. Τα μαγαζάκια αυτά απευθύνονται κυρίως στους μετανάστες καθώς έχουν τρόφιμα από όλες τις χώρες καλύπτοντας τις ανάγκες μεγάλου μέρους των μεταναστών. Εκεί μπορεί να βρει κανείς τζατζίκι χύμα, τρόφιμα με πιστοποιήσεις Kosher & Halal που απευθύνονται σε εβραϊκές και μουσουλμανικές κοινότητες, προϊόντα για ινδική κουζίνα, ελαιόλαδα μέχρι και “Πίτα Μετσοβίτικη”. Οι ιδιοκτήτες των περισσότερων μαγαζιών είναι κυρίως Τούρκοι και έτσι μέσα στα μαγαζιά αυτά τα τουρκικά προϊόντα κυριαρχούν.
Φυσικά υπάρχουν και καταστήματα gourmet και delicatessen και είναι αρκετά, κυρίως μέσα στην πόλη του Όσλο. Πολύ ωραία καταστήματα, σαν boutique, με ξεκάθαρο merchandising προσφέρουν πολυτελή προϊόντα τροφίμων από όλο τον κόσμο. Ξεχωρίζει ένα ελαιόλαδο με μεγάλη διανομή στα delicatessen: Το ελαιόλαδο από την Μαγιόρκα της Ισπανίας,Fibonacci(500 ml, λιανική τιμή 35 Ευρώ). Σε αυτού του είδους τα μαγαζιά δεν βρήκα ελληνικά προϊόντα.
Σχετικά με τα κρασιά και τα υπόλοιπα οινοπνευματώδη η λιανική αγορά τους στην Νορβηγία βρίσκεται υπό τον έλεγχο του κράτους και πωλούνται μόνο μέσω του Κρατικού Μονοπωλίου VINMOPOLET AS (www.vinmonopolet.no). Η τιμή πώλησής όλων των αλκοολούχων ποτών, ακόμα και της μπίρας είναι στα ύψη. Σίγουρα το Όσλο δεν προσφέρεται για …νυχτερινή ζωή γιατί ενώ υπάρχουν πολλές και ενδιαφέρουσες επιλογές ένα ποτό σε μία μέτρια Pub κοστίζει από 15-20 Ευρώ.
Τέλος σχετικά με την τάση προς τα φυσικά καλλυντικά, στις αλυσίδες καλλυντικών πέρα από τα διεθνή μεγάλα brands, βρίσκει κανείς μεγάλη ποικιλία φυσικών καλλυντικών. Την μόνη ελληνική μάρκα καλλυντικών που βρήκαμε σε μία από τις μεγαλύτερες αλυσίδες, VITA, είναι τα ΚΟΡΡΕΣ φυσικά προϊόντα.
Η Νορβηγία λοιπόν είναι, λόγω της μεγάλης καταναλωτικής δύναμης των Νορβηγών, μία πολύ ενδιαφέρουσα αγορά για να στοχεύσουν οι Έλληνες εξαγωγείς κυρίως πολυτελών προϊόντων (δεδομένου ότι τα ελληνικά προϊόντα ευρείας κατανάλωσης είναι συνήθως ακριβότερα εξ αρχής από τα αντίστοιχα άλλων κρατών).
Κλείνοντας θα ήθελα να ευχαριστήσω την Ελληνική πρεσβεία στην Νορβηγία για τις πληροφορίες που μοιράστηκε μαζί μου και την άμεση ανταπόκριση. Ακολουθούν κάποιες ενδιαφέρουσες διευθύνσεις για τους υποψήφιους εξαγωγείς:
Νορβηγική πρεσβεία στην Αθήνα: www.norway.gr
Τελωνεία της Νορβηγίας (εδώ μπορεί κανείς να ενημερωθεί για τους κανόνες εισαγωγής) : http://www.toll.no
Στατιστική υπηρεσία: http://www.ssb.no
Πέντε μεγαλύτερες Νορβηγικές εισαγωγικές εταιρίες με δικές τους αλυσίδες καταστημάτων τροφίμων σε όλη την Νορβηγία
1. www.meny.no – Για επικοινωνία, πατήστε εδώ, επιλέξτε την περιοχή και το υποκατάστημα και εν συνεχεία πατήστε στο Mer Informasjon. Σας δίνει πρόσβαση στην ηλ. δ/νση έκαστου καταστήματος. Στοιχεία επικοινωνίας (τηλ. φαξ) αναγράφονται στην κεντρική ιστοσελίδα.
2. www.coop.no – Για επικοινωνία πατήστε εδώ
3. www.rema1000.no – Για επικοινωνία, πατήστε εδώ, επιλέξτε Kontakt Oss και στην συνέχεια Administrasjonen. Αν πατήσετε τον σύνδεσμο, σας βγάζει σε φόρμα επικοινωνίας. 5. www.norgesgruppen.no – Για επικοινωνία πατήστε εδώ